Inclusion Insights w Armenii — o edukacji, empatii i integracji
Po powrocie z Programu Kirklanda chciałam podzielić się zdobytym doświadczeniem z nauczycielami i działaczami edukacyjnymi w Armenii. W ramach grantu absolwenckiego zorganizowałam w prowincji Aragatsotn w Armenii, w miastach Ashtarak i Talin, spotkania tematyczne pod nazwą Inclusion Insights. W Ashtarak gościła nas przestrzeń Centrum Edukacyjno-Turystycznego Aygestan, a w Talin — biuro organizacji Talin Hope Social. Wspólnym mianownikiem obu wydarzeń była edukacja integracyjna i doświadczenia Polski w tym obszarze.
W spotkaniach uczestniczyli nauczyciele, psycholodzy i logopedzi pracujący z dziećmi wymagającymi szczególnego wsparcia edukacyjnego — w szkołach, przedszkolach i ośrodkach rozwoju. Celem spotkań było podzielenie się polskimi doświadczeniami w pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Uczestnicy poznali m.in. metodę Tomatisa oraz trening uwagi Cogmed — narzędzia wspierające rozwój pamięci i koncentracji, stosowane w wielu polskich placówkach edukacyjnych.
Szczególną uwagę poświęcono metodzie TEACCH, wykorzystywanej w pracy z dziećmi ze spektrum autyzmu. To ustrukturyzowane podejście — wizualne, przewidywalne i wspierające samodzielność — pomaga dzieciom zrozumieć codzienne czynności, takie jak mycie rąk czy sprzątanie zabawek. W Polsce metoda ta jest szeroko stosowana w przedszkolach, a jej efekty są widoczne zarówno w edukacji, jak i w życiu społecznym.
Zaprezentowane zostały również przykłady z poznańskich przedszkoli, gdzie edukacja oparta na naturze wspiera rozwój dzieci w sposób holistyczny. Porównanie z realiami armeńskimi pozwoliło uczestnikom spojrzeć na edukację integracyjną z nowej perspektywy.
Ważnym punktem programu była także rozmowa o diagnozowaniu i ocenie zaburzeń ze spektrum autyzmu w Polsce i Armenii oraz o tym, jak edukacja integracyjna przekłada się na rynek pracy. Przedstawiono dwa inspirujące przykłady: kawiarnię „Machanents Tun” w Eczmiadzynie, zatrudniającą osoby z zaburzeniami słuchu i mowy, oraz piekarnię „Aregak” w Gyumri, gdzie pracują osoby z zespołem Downa. Te historie pokazują, że odpowiednie wsparcie edukacyjne może otworzyć drzwi do samodzielności i aktywnego życia zawodowego.
Drugiego dnia uczestnicy poznali bliżej Program im. Lane’a Kirklanda. Podzieliłam się swoją osobistą historią — od wypełnienia wniosku, przez badania w Warszawie, aż po ukończenie Programu. Opowiedziałam, jak stypendium otworzyło przede mną nowe możliwości i przyczyniło się do rozwoju zawodowego.
Po zakończeniu spotkań uczestnicy podkreślali, że wydarzenie było nie tylko źródłem wiedzy, ale też inspiracją do działania. Poznanie innych systemów edukacyjnych pozwala nie tylko uczyć się od siebie nawzajem, ale też udoskonalać własne praktyki i poszerzać zawodowe horyzonty.
