nr 42
Wrzesień 2023
Tatev Khachatryan, Armenia
Stypendystka rocznika 2017/2018
DO POKOJU PRZEZ SZTUKĘ
Dlaczego projekt był potrzebny?
W wyniku 44-dniowej wojny między Armenią a Azerbejdżanem w 2020 r. w Armenii i Górskim Karabachu ucierpiała duża liczba cywilów. Tysiące Ormian wysiedlonych z terenów okupowanych w wyniku wojny osiedliło się w Erywaniu i okolicach. W tym momencie są też odcięci od swoich rodzin w Górskim Karabachu, który od 12 grudnia 2022 r. jest blokowany – Azerbejdżan zamknął jedyną drogę (nazywaną «drogą życia”), która łączy Górski Karabach z Armenią. Już od 8 miesięcy 120 000 osób mieszkających na obszarze Górskiego Karabachu jest pozbawionych prawa do swobodnego przemieszczania się, a tysiące ludzi nie mogą przedostać się do Armenii w celu uzyskania pomocy medycznej, która nie jest dostępna w Górskim Karabachu. Ponieważ droga jest zamknięta, pomoc humanitarna i towary nie mogą zostać przetransportowane do Górskiego Karabachu i w związku z tym kilka dni temu jedna osoba zmarła z głodu.
W wyniku wojny wiele dzieci przesiedlonych z Górskiego Karabachu i osiedlonych w Erywaniu doznało rozmaitych urazów psychicznych. Bardzo potrzebne jest więc prowadzenie z nimi między innymi zajęć z arteterapii. Arteterapia to nowoczesny kierunek psychoterapii oparty na zasadzie twórczej autoekspresji. Jest to kierunek rozwijający się, ukształtowany z jednej strony na gruncie psychologii, a z drugiej sztuki, który znalazł szerokie zastosowanie w pracy psychoterapeutycznej i samopoznawczej zarówno z dziećmi, jak i dorosłymi.
Co robiliśmy, aby pomóc dzieciom i młodzieży, które ucierpiały w czasie wojny?
Celem projektu było stworzenie bezpiecznej atmosfery dla dzieci w wieku 6-16 lat, w której będą mogły w trakcie zajęć z arteterapii wyrazić swoje uczucia. W projekcie wzięło udział 24 dzieci, z których wszystkie ucierpiały w wyniku wojny. Zajęcia trwały dwa dni. Pierwszego dnia dzieci malowały dowolne obrazy, które następnie zostały poddane analizie psychologicznej. Drugiego dnia zajęć dzieci odkrywały twórczość polskiego malarza, plastyka i pisarza Henryka Stażewskiego. Jego kariera trwała siedem dekad i jest uważany za kluczową postać w historii konstruktywizmu i abstrakcji geometrycznej w Polsce. Jak udowodnili profesjonaliści “Dadayan Art Centre”, dzięki któremu zrealizowano projekt, sztuka Stażewskiego jest bardzo przydatna w nauczaniu dzieci zasad doboru odpowiedniego koloru i wyrażania uczuć osoby poprzez geometryczne obrazy. Wybraliśmy polskiego malarza także na znak szacunku i wdzięczności dla Polski. Dużą satysfakcją było widzieć uśmiechy na twarzach uczestników naszego projektu!
Współpracownicy projektu
Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych RA oraz Organizacja pozarządowa „Hayordi”. Dzięki Ministerstwu Pracy i Spraw Socjalnych RA skontaktowałam się z szefem organizacji pozarządowej „Hayordi” Vache Vardanian, który umożliwił mi kontakty z dziećmi, które ucierpiały w wyniku wojny w Górskim Karabachu i obecnie mieszkają w Erywaniu lub w okolicach. Zdecydowana większość z nich straciła swoich bliskich w czasie wojny. Pięcioro dzieci nadal ma ojców lub braci, którzy służą w wojsku (matki tych 5 dzieci uprzejmie poprosiły nas o nierobienie im zdjęć ze względów bezpieczeństwa).
Centrum Rozwoju DadaYan (DadaYan Development Centre), który realizował zajęcia arteterapeutyczne. Centrum już od 8 lat realizuje zajęcia arteterapeutyczne i jest jednym z najlepszych w tej dziedzinie.